Gen là gì? Vì sao gen được xem là cơ sở di truyền ở cấp độ phân tử.

1. Khái niệm về gen :

- Gen là một đoạn của ADN chứa thông tin qui định cấu tạo của một prôtêin nào đó. Thông tin di truyền được đặc trưng bởi trình tự các bộ ba nuclêôtit kế tiếp nhau trên mạch của gen, mỗi bộ ba mã hóa một axit amin của phân tử prôtêin. Vì vậy, trình tự các bộ ba trong mạch gen qui định trình tự các axit amin của phân tử prôtêin tương ứng được tổng hợp.

- Mỗi một gen có số lượng trung bình là 1200 đến 3000 nuclêôtit.

- Gen còn được xem là bản mã sao gốc có khả năng sao mã và điều khiển quá trình giải mã.

2. Gen được xem là cơ sở vật chất của hiện tượng di truyền :

- Gen là cấu trúc mang thông tin di truyền. Với 4 loại nuclêôtit sắp xếp theo thành phần, số lượng và trật tự khác nhau tạo cho thông tin di truyền trên gen vừa có tính đa dạng vừa có tính đặc trưng dẫn đến đặc điểm di truyền của sinh vật cũng vừa đa dạng vừa đặc trưng.

- Gen có khả năng tự nhân đôi. Sự nhân đôi của gen kết hợp với phân li giúp cho thông tin di truyền của gen được ổn định từ thế hệ tế bào này sang thế hệ tế bào khác.

- Sự phân li của gen trong giảm phân kết hợp với sự tổ hợp của gen trong trong thụ tinh góp phần tạo ra sự ổn định thông tin di truyền của gen từ thế hệ cơ thể này sang thế hệ cơ thể khác.

- Gen còn có khả năng sao mã và qua đó điều khiển giải mã tổng hợp prôtêin. Prôtêin được tổng hợp tương tác với môi trường biểu hiện tính trạng của cơ thể.

- Gen có thể bị biến đổi dưới tác dụng của các tác nhân gây đột biến bên ngoài và bên trong cơ thể. Những biến đổi xảy ra trên gen đều được di truyền sang thế hệ sau dẫn đến tạo ra tính đa dạng ở sinh vật.

- Do những đặc điểm về cấu trúc và hoạt động trên đây mà gen được xem là cơ sở di truyền ở cấp độ phân tử.