Chuyên đề môn sinh LTĐH: QUY LUẬT DI TRUYỀN-Di truyền quần thể

a) Tần số gen và tần số kiểu gen ở một locut có 2 alen:

* Cách tính tần số kiểu gen:

   Thông thường dùng mô hình toán học đơn giản đối với locut có 2 alen. Ví dụ, xét tới gen Aa trong quần thể tồn tại 3 kiểu gen: AA, Aa. aa.

   Nếu gọi:

         N là tổng số cá thể

         D là tổng số cá thể mang gen AA

         H là tổng số cá thể mang gen Aa

         R là tổng số cá thể mang gen aa

   Ta có: N = D + H + R

   Gọi tần số tương đối của kiểu gen AA là d

   Gọi tần số tương đối của kiểu gen Aa là h

   Gọi tần số tương đối của kiểu gen aa là r, ta có tần số tương đối của các kiểu gen:

 * Cách tính tần số gen:

   Từ tần số tuyệt đối của kiểu gen, có thể tính được tần số truyệt đối của gen. Vì mỗi cá thể trong quần thể mang 2 alen. Gọi tần số gen A là P, gen a là q:

   P_A + q_a = 2N

   P_A = 2D + H

   q_a = 2R + H

   Khi chia tần số tuyệt đối của alen cho 2N ta tính được tần số tuyệt đối của alen:

b) Định luật Hacđi – Vanbec

 - Nếu một locut có 2 alen ta có P_A + q_a = 1. Sự kết hợp ngẫu nhiên của trứng và tinh trùng: (P_A + q_a) (P_A + q_a) sẽ tạo sự phân bố kiểu gen: P²_(AA) + 2Pq_(Aa) + q²_(aa) = 1.

- Nếu ở 1 locut có nhiều alen khác nhau thì sự phân bố kiểu gen trong quần thể sẽ tuân theo luật giao phối. Ví dụ, ở một locut có 3 alen: A₁, A₂, A₃:

   P_A1 + q_A2 + r_A3 = 1

   P²_A1A1 + q²_A2A2 + r²_A3A3 + 2Pq_A1A2 + 2Pr_A1A3 + 2qr_A2A3 = 1

   Nếu các gen nằm trên NST giới tính thì tần số của 1 trong 2 alen không bao giờ đạt tới 0,5.