LÍ THUYẾT THEO BÀI SINH HỌC 12: bÀI 6-ĐỘT BIẾN SỐ LƯỢNG NST

I.ĐỘT BIẾN LỆCH BỘI

1.Khái niệm:

a.VD: Hình 6.1 trang 27 SGK

          Klinefelter, Turner, Down…

b.Định nghĩa: Là dạng đột biến làm thay đổi số lượng của một hoặc một vài cặp NST tương đồng.

2.Cơ chế phát sinh:

	X	Y
XX	XXX	XXY
O	OX	OY

*Ở cơ thể bị ĐB: Do xảy ra đồng thời 2 cơ chế:

-Rối loạn trong giảm phân:

-Sự kết hợp giao tử trong thụ tinh:

*Ở cơ thể khảm: Rối loạn trong quá trình phân ly của NST ở nguyên phân.

3.Hậu quả, ý nghĩa:

a.Hậu quả:

-Làm mất cân bằng toàn bộ hệ gene →giảm sức sống, giảm khả năng sinh sản, gây chết.

-VD: Klinefelter, Down, Turner…

b.Ý nghĩa:

-Cung cấp nguồn nguyên liệu cho tiến hoá.

-Dùng để xác định vị trí của gene trên NST.

 

II.ĐỘT BIẾN ĐA BỘI

1.Khái niệm:

a.VD: Củ cải đường, dưa hấu, cà chua tam bội.

b.Định nghĩa: Là đột biến mà ở một bộ NST là bội số của bộ NST đơn bội.

2.Phân loại:

a.Tự đa bội: Xảy ra trong VCDT của một loài.

-Đa bội chẵn: 2an

-Đa bội lẻ: (2a-1)n

      Với aÎN*, a¹1

b.Dị đa bội: Xảy ra với VCDT của hai loài.

                                    n_A+n_B

3.Cơ chế phát sinh:

a.Tự đa bội:

*Đa bội chẵn: Có 2 nguyên nhân:

-Bộ NST nhân đôi nhưng không phân ly.

-Sự kết hợp của 2 loại giao tử chẵn hoặc 2 loại giao tử lẻ.

*Đa bội lẻ: Do sự kết hợp giữa một giao tử lẻ và một giao tử chẵn.

b.Dị đa bội:

Khi có sự kết hợp VCDT của giao tử 2 loài qua quá trình thụ tinh.

4.Hậu quả, ý nghĩa:

a.Hậu quả:

-Cơ thể đa bội lẻ hầu như không có khả năng sinh giao tư bình thường.

*Chú ý: Đa bội lẻ được lưỡng bội → Thể song nhị bội hữu thụ.

b.Ý nghĩa:

-Cơ thể to, cơ quan sinh dưỡng lớn, chống chịu tốt.

-Vai trò quan trọng trong tiến hoá, hình thành nên loài mới.