LÍ THUYẾT THEO BÀI SINH HỌC 12: LIÊN KẾT GEN VÀ HOÁN VỊ GEN

I.LIÊN KẾT GENE

1.Thí nghiệm:

a.Đối tượng: Ruồi giấm.

b.Các bước và kết quả:

    SGK

c.Nhận xét: Nếu gene quy định màu thân và hình dạng cánh phân ly theo Mendel thì tỷ lệ phân ly KH là 1:1:1:1

2.Giải thích:

F₂ có 2 tổ hợp à Đực F1 cho 2 loại giao tử với tỉ lệ bằng nhau.

Vậy 2 gene cùng nằm trên một cặp NST tương đồng và liên kết hoàn toàn với nhau.

3.Kết luận

-Các gene trên cùng một NST luôn di truyền cùng nhau được gọi là một nhóm gene liên kết. Số lượng nhóm gene liên kết của một loài thường bằng số lượng NST trong bộ NST đơn bội.

II.HOÁN VỊ GENE

1.Thí nghiệm

a.Đối tượng: Ruồi giấm

b.Các bước và kết quả: SGK

c.Nhận xét:

-F2 có 4 tổ hợp KH mà ruồi đực đen, cụt chỉ cho một loại giao tử à Cái F1 cho 4 loại giao tử với tỉ lệ không bằng nhau.

-Để cho 4 loại giao tử không bằng nhau và có 2 cặp bằng nhau như vậy là do 2 gene cùng nằm trên một cặp NST tương đồng nhưng không liên kết hoàn toàn.

2.Cơ sở tế bào học

-Cho rằng gene quy định hình dạng cánh và mầu săc thân cùng nằm trên 1 NST, khi giảm phân chúng đi cùng nhau nên phần lớn con giống bố hoặc mẹ.

-Ở một số tế bào cơ thể cái khi giảm phân xảy ra hiện tượng tiếp hợp, TĐC giữa các NST tương đồng → dẫn đến hoán đổi vị trí các gene → xuất hiện tổ hợp gene mới.

3.Tần số HVG

-Là tỷ lệ phần trăm số cá thể có kiểu hình xuất hiện do biến dị tổ hợp trên tổng số cá thể ở đời con = tỉ lệ phần trăm số giao tử sinh ra do hoán vị trên tổng số giao tử được sinh ra.

-Tần số HVG  nhỏ hơn hoặc bằng 50% không vượt quá.

III.Ý NGHĨA

1.Ý nghĩa của LKG

- Duy trì sự ổn định của loài

- Nhiều gene tốt được tập hợp và lưu giữ trên 1 NST

- Đảm bảo sự di truyền bền vững của nhóm gene quý có ý nghĩa trọng chọn giống.

2.Ý nghĩa của HVG

-Tạo nguồn biến dị tổ hợp , nguyên liệu cho tiến hoá và chọn giống

-Các gene quý có cơ hội được tổ hợp lại trong 1 NST.

-Thiết lập được bản đồ di truyền: Là khoảng cách tương đối của các gene trên NST. Đơn vị đo khoảng cách được tính bằng 1% HVG  hay 1cM

] Có thể dự đoán trước tần số các tổ hợp gene mới trong các phép lai, giảm thời gian lai, chọn đôi giao phối một cách mò mẫm.